Giles Milton - Muszkatołowa wojna Nathaniela

Były kiedyś czasy, w których mordowano się o gałkę muszkatołową. Wyobraźcie sobie! Nudną, śmierdzącą gałkę muszkatołową. Żeby jeszcze to było chilli, cynamon albo oregano. Na liście rzeczy za które mogłabym umrzeć gałka muszkatołowa znajduje się na samym dole, zaraz obok flaków.

Niemniej jednak, Anglicy, Holendrzy i Portugalczy w siedemnastym wieku tłukli się o dostęp do tej gałki muszkatołowej niemożebnie. Gałka taka nie tylko skutecznie maskowała smak i zapach nadpsutego mięsa (co było ważne zanim wynaleziono lodówki), ale też leczyła wszystko od dżumy po impotencję. W XVII wieku gałka muszkatołowa była na wagę złotą. Kto wie, może kiedyś ludzie się śmiać z tych wszystkich wojen o dostęp do złóż ropy.


Co ciekawe, muszkatołowiec rósł tylko na kilku odległych wyspach, które dzisiaj znajdują się na terytorium Indonezji i najwyraźniej przez dwieście lat nikt nie wpadł na pomysł, żeby zgarnąć trochę nasion i zasadzić je gdzie indziej. Tak więc Anglicy z Holendrami tłukli się o te wysepki Banda szalenie. Wyspeki, które warto zauważyć, poza drzewami muszkatołowca nie miały nic więcej do zaoferowania. Oczywiście, Giles Milton współczuje biednym tubylcom, którzy dostawali niewiele za gałkę muszkatołową, która później na rynkach europejskich sprzedawana była za astronomiczne pieniądze. Ale myślę sobie, że tubylcy też myśleli, że nabijają Europejczyków w butelkę sprzedając im tony bezużytecznej gałki muszkatołowej i dostając w zamian noże, narzędzia i ubrania. Pewnie sobie myśleli: "Co ty robisz z całą tą gałką muszkatołową, szalony biały człowieku?"

W skrócie, konkluzja tej książki jest taka, że dzięki gałce muszkatołowej Nowy Jork nazywa się Nowy Jork, a nie Nowy Amsterdam, a międzynarodowym językiem jest angielski, a nie holenderski. Jeżeli chcecie wiedziec co ma piernik do wiatraka (wiatraki są w Holandii, a do piernika potrzebna jest gałka muszkatołowa), to przeczytajcie książkę.* Dowiecie się z niej też, że Anglicy są dobrzy, a Holendrzy źli (nie wiadomo do końca dlaczego, ale wygląda na to, że Anglicy zajmują się piractwem w bardziej dżentelmeński sposób, czy coś.) Oprócz tego, ten cały Nathaniel pojawia się dopiero pod koniec książki, nie za wiele robi, po czym umiera. Ale dobrze się prezentuje w tytule (po angielsku jest nawet aliteracja, bo tytuł brzmi 'Nathaniel's Nutmeg').

Jest to książka dla ludzi, którzy chcą wiedzieć jak można było cokolwiek znaleźć przed wynalezieniem Google Maps i jak dziwnie było, gdy czasem informacja wędrowała z jednego miejsca w drugie przez dwa lata, a nie dwie setne sekundy. Ludzie to mieli kiedyś cierpliwość!

* - Już w wieku lat 6 dokonałam niezwykłego odkrycia, że jest to powiedzenie zupełnie idiotyczne, bo jak tłumaczyłam wszystkim zainteresowanym, w wiatraku miele się mąke, z której robi się pierniki póżniej, więc bez wiatraków nie byłoby pierników i to ma właśnie piernik do wiatraka. Chyba pierwszy raz wtedy zwątpiłam w ludzkość, która mogła wymyślić tak głupie powiedzenie i powtarzać je przez stulecia.